Ze zdziałanego dzieła

   Chrystus dokonał Tajemnicy, zawisając na krzyżu. Dokonał Sakramentu. Tajemnica stała się skuteczna przez zdziałane dzieło (ex opere operato). Okazała się łaską nawet dla tych, którzy jej nie przyjęli z wiarą. Łaska właśnie stanęła wprost przed oczami wszystkich – wiernych i niewiernych. Przyjęcie jej lub odrzucenie nie osłabiło jej siły. Zdziałane dzieło było doskonałe samo w sobie. Po wszystkie czasy ani wiara go nie wzmocni, ani niewiara nie osłabi. Wiara wzmocni tylko działanie łaski w wierzącym. Niewiara udaremni tylko działanie łaski w niewierzącym. Łaska jednak pozostaje skuteczna sama w sobie – ona wciąż jest czynna i stoi zarówno przed wierzącymi, jak i niewierzącymi.

   Przykład. Rodzice wydali na świat Janka. Janek dorósł i stał się Janem. Józek, który znał Janka, kiedy ten był jeszcze dzieckiem, spotkał go ponownie po dziesiątkach lat, kiedy stał się już dorosłym i podstarzałym człowiekiem. Otóż Jan rozpoznał Józefa, że jest Józkiem z jego dzieciństwa, ale Józef nie rozpoznał Jana, że jest Jankiem z jego dzieciństwa. Czy to zmieniło coś w życiu i skuteczności Jana albo Józefa? Jan pozostał Janem, a Józef Józefem. Jan swoim rozpoznaniem nie sprawił, że Józef stał się bardziej rzeczywisty, a Józef swoim nierozpoznaniem nie sprawił, że Jan stał się mniej rzeczywisty. Zatem wiara czy niewiara nie zmienia rzeczywistości i skuteczności Sakramentu, tak jak rozpoznanie czy nierozpoznanie nie zmienia rzeczywistości i skuteczności osoby. Mimo to, wyraźnie Jan nie pojawił się już w życiu Józefa – w jego świecie nie powstał już więcej. Nie przestał jednak być żywym i obecnym Janem w życiu osobistym i wobec świata.